คีลอยด์คืออะไร? สาเหตุ อาการ และวิธีรักษาแผลนูนที่ไม่ยุบ

คุณเคยมีแผลที่หายแล้ว แต่กลับนูนขึ้น แข็ง คัน หรือขยายใหญ่กว่ารอยแผลเดิมหรือไม่? นั่นอาจไม่ใช่แค่แผลเป็นธรรมดา แต่อาจเป็น “คีลอยด์” (Keloid) แผลเป็นชนิดหนึ่งที่เกิดจากความผิดปกติของกระบวนการรักษาแผลตามธรรมชาติ ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปรู้จักว่าคีลอยด์คืออะไร? เกิดจากอะไร? อาการเป็นอย่างไร? และสามารถรักษาให้หายได้หรือไม่?

หัวข้อ

คีลอยด์คืออะไร?

คีลอยด์ (Keloid) คือแผลเป็นชนิดหนึ่งที่เกิดจากการที่ร่างกายสร้างเนื้อเยื่อคอลลาเจนเพื่อซ่อมแซมแผลมากเกินไป ส่งผลให้บริเวณแผลนูนขึ้น หนา และมักจะขยายออกจากขอบแผลเดิม ลักษณะของคีลอยด์จะแตกต่างจากแผลเป็นทั่วไป เพราะคีลอยด์มักไม่ยุบลงตามเวลา และอาจมีอาการเจ็บ คัน หรือระคายเคืองร่วมด้วย

สาเหตุของคีลอยด์

การผ่าตัดหรือการบาดเจ็บของผิวหนัง เช่น แผลเย็บ, แผลผ่าคลอด
การเจาะหู สักผิวหนัง หรือฉีดยา
สิวอักเสบที่รุนแรงจนเกิดรอยแผล
พันธุกรรม (พบว่าคนเอเชียและคนผิวคล้ำมีโอกาสเป็นมากกว่า)
การเสียดสีหรือระคายเคืองซ้ำๆ บริเวณแผลเดิม

อาการของคีลอยด์

แผลเป็นนูนขึ้นจากผิวหนังเดิม ขยายใหญ่กว่ารอยแผลเดิม
สีอาจแตกต่างจากผิวรอบข้าง เช่น แดง ม่วง หรือคล้ำ
มีอาการคัน เจ็บ หรือรู้สึกตึงบริเวณแผล
ผิวหนังบริเวณนั้นแข็งและหนาเหมือนยาง
บางรายมีอาการเรื้อรังแม้ผ่านไปเป็นปี

วิธีรักษาคีลอยด์

การรักษาคีลอยด์ขึ้นอยู่กับความรุนแรงและขนาดของแผล โดยสามารถรักษาได้หลายวิธี ได้แก่

ฉีดยาสเตียรอยด์ (Corticosteroid Injection)
- ลดการอักเสบและการสร้างคอลลาเจน ช่วยให้แผลนิ่มลงและยุบ
การใช้แผ่นซิลิโคน (Silicone Sheet/Scar Gel)
- ช่วยลดความแข็งและป้องกันการขยายตัวของคีลอยด์
เลเซอร์ (Laser Therapy)
- ลดรอยแดง รอยคล้ำ และกระตุ้นให้แผลเรียบลง
ผ่าตัดเอาออก (Surgical Removal)
- กรณีคีลอยด์ขนาดใหญ่ แต่อาจกลับมาเป็นซ้ำได้ ต้องควบคู่กับการฉีดยาหลังผ่าตัด
การฉายแสง (Radiation Therapy)
- ใช้ในบางกรณีที่ดื้อยา เพื่อลดโอกาสกลับมาเป็นซ้ำ

วิธีป้องกันการเกิดคีลอยด์

หลีกเลี่ยงการเจาะหรือผ่าตัดหากไม่จำเป็น โดยเฉพาะในผู้ที่มีประวัติคีลอยด์
หากมีแผล ให้ดูแลไม่ให้เกิดการอักเสบ และไม่เกาบริเวณแผล
ใช้แผ่นซิลิโคนหรือเจลลดรอยแผลตั้งแต่ช่วงแรกของการหาย
พบแพทย์ทันทีหากแผลเริ่มนูนหรือมีอาการผิดปกติ

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)

คีลอยด์รักษาให้หายขาดได้ไหม?
- หายได้ในบางราย แต่บางรายอาจกลับมาเป็นซ้ำ ต้องรักษาต่อเนื่องและเฝ้าระวัง
คีลอยด์ต่างจากแผลเป็นทั่วไปอย่างไร?
- แผลเป็นทั่วไปจะยุบจางลง แต่คีลอยด์จะขยายและนูนออกนอกแผลเดิม
สามารถป้องกันได้หรือไม่?
- ได้ หากรู้ตัวว่าเสี่ยง ควรหลีกเลี่ยงการกระตุ้น และดูแลแผลตั้งแต่แรกอย่างเหมาะสม
ฉีดยาคีลอยด์เจ็บไหม?
- อาจรู้สึกเจ็บหรือระคายบ้าง แต่มักใช้เข็มเล็กและทำในเวลาไม่นาน
คีลอยด์มีอันตรายไหม?
- ไม่ใช่โรคร้ายแรง แต่อาจส่งผลต่อความมั่นใจ และเจ็บหรือรำคาญได้ในชีวิตประจำวัน

สรุป

คีลอยด์ คือแผลเป็นที่เกิดจากการซ่อมแซมผิวหนังมากเกินไป ทำให้เกิดรอยนูน แข็ง และขยายใหญ่กว่ารอยแผลเดิม แม้จะไม่ใช่โรคร้ายแรง แต่ก็สร้างความรำคาญ เจ็บ และส่งผลต่อความมั่นใจได้ หากมีอาการควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการรักษาอย่างถูกวิธีตั้งแต่เนิ่นๆ